28 Ιουλίου, 2023                                                                 Τα σχέδια είναι διαθέσιμα

Μετάφραση

«Το να σκέφτεσαι με τους όρους της ζωής, που είναι χωρίς σύνορα, δεν σημαίνει να αγνοείς την ιθαγένεια ή τα σύνορά της, αλλά να εισέρχεσαι σε μια ζώνη επαφής όπου τα πάντα μεταφράζονται…. Εάν η μετάφραση υποδηλώνει μια κίνηση μεταξύ των ανθρώπινων πολιτισμών κι ένα άνοιγμα στο άγνωστο, η τρέχουσα οικολογική κρίση απαιτεί αυτό το άγνωστο να περιλαμβάνει και το μη ανθρώπινο».  Zoe Skoulding

 «Γιατί έχουμε κοινωνικοποιηθεί να σεβόμαστε τον φόβο περισσότερο από τις δικές μας ανάγκες για γλώσσα και ορισμό, κι ενώ περιμένουμε στη σιωπή αυτή την τελευταία πολυτέλεια της αφοβίας, το βάρος αυτής της σιωπής θα μας πνίξει». Audre Lorde  / The Cancer Journals

«Έκλαψε όλη νύχτα. Το πρωί όλοι βρίσκονταν στο ίδιο επίπεδο. Ήταν πιο εύκολο να μιλήσουν με τον ξένο, έτσι ο βασιλιάς τον καλωσόρισε στο βασίλειο του.»  Kjell Ringi

Η σημερινή ανάρτηση αναφέρεται σε διάφορα πράγματα όπως: Το βιβλίο της Audre Lorde’s, The Cancer Journals / Τα Περιοδικά / Ημερολόγια του Καρκίνου; ένα παιδικό βιβλίο του Kjell Ringi με τίτλο Ο Ξένος; ένα podcast στο οποίο ο Dr Judson Brewer μιλά για το πώς η ανάπτυξη της περιέργειας μπορεί να μειώσει το άγχος, ένα πρόσφατο Being Well podcast στο οποίο ο Dr Rick και ο Forrest Hanson και ο Dan Harrisμιλούν για πολλά, όπως το άγχος, την επίγνωση και τους διαλογισμούς (αυτό) συμπόνιας;  ένα απόσπασμα από μια ανάρτηση της ποιήτριας Zoe Skoulding, κι επίσης, τέσσερα νέα σχέδια.

Η ιδέα να γράψω για αυτά τα δύο συγκεκριμένα βιβλία ήρθε ενώ ήμουν στην πόλη πριν από λίγες μέρες. Πρώτα, ένα παιδικό βιβλίο με μινιμαλιστικό τύπο εικονογράφησης σε έναν πάγκο βιβλίων έξω από ένα βιβλιοπωλείο τράβηξε την προσοχή μου και μετά, ένα περιστατικό σε ένα κατάστημα μου έφερε στο μυαλό ένα παλιότερο βιβλίο το The Cancer Journals / Τα Περιοδικά / Ημερολόγια του Καρκίνου.

«Ποιες είναι οι λέξεις που δεν έχεις ακόμα; Τι χρειάζεται να πεις; Ποιες είναι οι τυραννίες που καταπίνεις μέρα με τη μέρα και προσπαθείς να τις κάνεις δικές σου, μέχρι να αρρωστήσεις και να πεθάνεις από αυτές, ακόμα μέσα στη σιωπή;» Audre Lorde

Η Audre Lorde ήταν μια μαύρη συγγραφέας, ομιλήτρια, φεμινίστρια και ακτιβίστρια για τα πολιτικά δικαιώματα που γεννήθηκε το 1934. Το Cancer Journals περιέχει αποσπάσματα του ημερολογίου της και δοκίμια που γράφτηκαν το 1978, 1979 και 1980. Το βιβλίο γράφτηκε πριν από τέσσερις δεκαετίες και είναι τοποθετημένο χρονικά και χωρικά, αλλά πολλές πτυχές του φαίνονται οικουμενικές και σύγχρονες.

Η Lorde ξεκινά λέγοντας ότι «Κάθε γυναίκα ανταποκρίνεται στην κρίση που φέρνει ο καρκίνος του μαστού στη ζωή της  βάση ενός ολόκληρου μοτίβου, το οποίο είναι ο σχεδιασμός του ποια είναι και πώς έζησε τη ζωή της. Η ύφανση της καθημερινής της ύπαρξης είναι το έδαφος εκπαίδευσης για το πώς χειρίζεται τις κρίσεις». Η συγγραφέας υποστηρίζει ότι ορισμένες γυναίκες θάβουν τον εαυτό τους στην πολυάσχολη ενασχόληση, άλλες μουδιάζουν και πέφτουν σε άρνηση. Προτείνει μια διαφορετική στάση πιστεύοντας ότι τα συναισθήματά μας χρειάζονται φωνή για να αναγνωρίζονται, να γίνονται σεβαστά και να είναι χρήσιμα σε άλλους επειδή η επιβολή σιωπής για οποιοδήποτε τομέα της ζωής μας γίνεται εργαλείο  αποξένωσης και αποδυνάμωσης. Δεν θέλει ο θυμός, ο πόνος και ο φόβος της γύρω από τον καρκίνο να απολιθωθούν σε μια άλλη σιωπή, ούτε να της κλέψουν όποια δύναμη μπορεί να βρίσκεται στον πυρήνα αυτής της εμπειρίας όταν πλέον αναγνωριστεί και εξεταστεί ανοιχτά.

Η Lorde γράφει ότι προσπάθησε να εκφράσει τα συναισθήματά της και τον πόνο του ακρωτηριασμού, την αντιπαράθεσή της με τη θνησιμότητα, τη δύναμη της κοινότητας, τη δύναμη και τις ανταμοιβές της συνειδητής ζωής κι επίσης, να εκφράσει τις ιδέες της για τη λειτουργία του καρκίνου σε μια οικονομία κέρδους. Περιγράφει και την επίδραση της αναισθησίας στην ικανότητά της να σκέφτεται καθαρά και να θυμάται. Γράφει: «Ένα μέρος αυτού ήταν σοκ, αλλά ένα μέρος ήταν η αναισθησία, καθώς και οι συζητήσεις που μάλλον είχα απορροφήσει στο χειρουργείο ενώ ήμουν ναρκωμένη και ευάλωτη και μπορούσα μόνο να ηχογραφήσω, όχι να αντιδράσω». Κάνει αναφορά τόσο στις κοινές εμπειρίες των γυναικών με καρκίνο του μαστού που έχουν υποβληθεί σε μαστεκτομή όσο και στους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους κάθε γυναίκα στο τέλος θα περιηγηθεί σε αυτό το ταξίδι. Αλλά πιστεύει ότι τα πιο σημαντικά πρέπει να λέγονται, να γίνονται λόγος και να μοιράζονται, ακόμη και με τον κίνδυνο να παραποιηθούν ή να παρεξηγηθούν, και ότι κάθε γυναίκα έχει «μια ιδιαίτερη φωνή που πρέπει να υψωθεί σε αυτό που πρέπει να γίνει γυναικεία κατακραυγή εναντίον όλων των μορφών καρκίνου που μπορούν να προληφθούν, καθώς και ενάντια στους μυστικούς φόβους που επιτρέπουν σε αυτούς τους καρκίνους να ανθίσουν».

Ένα απόσπασμα από το βιβλίο:

«Με αυτή τη βίαιη και ουσιαστική επίγνωση της θνητότητας μου, και όλων όσων ευχόμουν και επιθυμούσα για τη ζωή μου, όσο σύντομη κι αν ήταν, οι προτεραιότητες και οι παραλείψεις χαράχτηκαν έντονα σε ένα ανελέητο φως και αυτό που μετάνιωσα περισσότερο ήταν οι σιωπές μου. Τι ήταν όλα αυτά που είχα φοβηθεί; Το να αμφισβητήσω ή να μιλήσω όπως πίστευα θα μπορούσε να σήμαινε πόνο ή και θάνατο. Αλλά όλοι πονάμε με τόσους διαφορετικούς τρόπους, συνεχώς, και ο πόνος είτε θα αλλάξει είτε θα τελειώσει. Ο θάνατος, από την άλλη, είναι η τελική σιωπή. Και αυτή μπορεί να ερχόταν γρήγορα, τώρα, χωρίς να υπολογίζει το αν είχα ποτέ αρθρώσει αυτό που έπρεπε να ειπωθεί, ή αν είχα προδώσει τον εαυτό μου σε μικρές σιωπές, ενώ σχεδίαζα κάποια μέρα να μιλήσω ή περίμενα τα λόγια κάποιου άλλου. Και άρχισα να αναγνωρίζω μια πηγή δύναμης μέσα μου που προέρχεται από τη γνώση ότι ενώ είναι πολύ επιθυμητό να μην φοβάμαι, το να μαθαίνω να βάζω τον φόβο σε μια προοπτική μου έδωσε μεγάλη δύναμη. Θα πέθαινα, αργά ή γρήγορα  είτε είχα μιλήσει ποτέ είτε όχι. Οι σιωπές μου δεν με είχαν προστατεύσει. Η σιωπή σου δεν θα σε προστατεύσει…… Μπορούμε να καθόμαστε στις γωνιές μας βουβοί για πάντα, ενώ οι αδερφές μας και ο εαυτός μας σπαταλιούνται, ενώ τα παιδιά μας παραμορφώνονται και καταστρέφονται, ενώ η γη μας είναι δηλητηριασμένη, μπορούμε να καθόμαστε στις ασφαλείς γωνιές μας βουβές σαν μπουκάλια, και πάλι δεν θα φοβόμαστε λιγότερο.”

Ο Ξένος του Σουηδού συγγραφέα και καλλιτέχνη Kjell Arne Sorensen Ringi (1936-2010), που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1968, είναι ένας σύγχρονος μύθος για μικρά παιδιά και ανθρώπους όλων των ηλικιών γύρω από την ξενοφοβία, τον φόβο του Άλλου και τη χρήση διαφόρων μορφών βίας.

Μια μέρα ένας γιγαντιαίος  ξένος φθάνει απροειδοποίητα σε ένα ειρηνικό βασίλειο και σκορπά ανησυχία και φόβο. Στην αρχή οι αρχές αποφασίζουν να φρουρούν τον ξένο χωρίς όμως κανένα αποτέλεσμα. Μετά  στέλνουν διπλωμάτες και αγγελιοφόρους.  Τίποτα.  Στη συνέχεια ενεργοποιούνται μηχανισμοί καταστολής. Καταφθάνει ο στρατός με όπλα, αλλά και πάλι τίποτα. Τότε χρησιμοποιούν ένα πολυβόλο και ο γιγάντιος ξένος πληγώνεται βαθιά και αρχίζει να κλαίει τόσο γοερά που γεννήθηκε μια θάλασσα…..

Καλλιεργώντας την περιέργεια στη διεύθυνση: https://www.youtube.com/watch?v=MCW9lEg8UZ8

Σε αυτό το podcast, ο Dr Brewer μιλά για το πώς η ανάπτυξη της συνήθειας του να είναι κανείς περίεργος μπορεί να μειώσει το άγχος, κάνει διάκριση μεταξύ της περιέργειας στέρησης  / deprivation curiosity και της περιέργειας ενδιαφέροντος  /interest curiosity.  Η πρώτη είναι όταν νιώθουμε ότι υπάρχει έλλειψη πληροφοριών και μπορεί να συνδεθεί με αισθήματα αβεβαιότητας, ανησυχίας και μη ασφάλειας. Όταν δεν έχουμε πληροφορίες ο εγκέφαλός μας πυροδοτείται όπως και όταν δεν έχουμε τροφή. Αυτού του είδους η περιέργεια είναι διαφορετική από το δεύτερο είδος που συνδέεται με τη χαρά, τη διαφάνεια, την απορία,  τη μάθηση, το ενδιαφέρον. Ο Brewer αναφέρεται και στο γεγονός ότι η κοινωνία δεν έχει αναδείξει μέχρι στιγμής την περιέργεια ως δύναμη. Εξηγεί επίσης το πώς η υποκειμενική προκατάληψη / subjective bias ταυτόχρονα εξοικονομεί γνωστική ενέργεια αλλά μας οδηγεί και σε ψευδή συμπεράσματα και σε καταστάσεις όπως ο σεξισμός, ο ρατσισμός,  οι διακρίσεις που αφορούν την ηλικία, κ.λπ.

4. Ενσυνειδητότητα, Φόβος, και Αγάπη Χωρίς Φόβο στη διεύθυνση: https://www.youtube.com/watch?v=AjKuKl1pM2k

Στο επεισόδιο Being Well αυτή την εβδομάδα, ο Δρ Rick και ο Forrest Hanson και ο Dan Harris, δημοσιογράφος και πρώην παρουσιαστής ειδήσεων στην τηλεόραση,  μιλούν για την ιστορία του Dan με τις κρίσεις πανικού που αφορούν κυρίως το άγχος δημόσιας ομιλίας και κάποιες κλειστοφοβικές αντιδράσεις σε μέρη όπως είναι οι ανελκυστήρες, τη θεραπεία έκθεσης και πρακτικές διαλογισμού που χρησιμοποίησε. Μιλούν για την εξάσκηση στην συμπόνια και την αυτό-συμπόνια και τις εμπειρίες του διαλογισμού επίγνωσης τόσο όταν είναι ενταγμένος μέσα σε ένα κοσμικό πλαίσιο όσο και όταν απομακρύνεται από ένα καθαρά κοσμικό πλαίσιο.  Εξερευνούν επίσης έννοιες και εμπειρίες όπως η αγάπη, η καλοσύνη, η φροντίδα, το μοίρασμα και το σοφό εγωισμό, καθώς και τη σημασία του να σηματοδοτούμε τις ενάρετες στιγμές μας όταν συμβαίνουν, καθώς και να αναγνωρίζουμε τις προσωπικές αλλαγές καθώς συμβαίνουν ένα βήμα τη φορά.

Τέλος, θα ήθελα να μοιραστώ κάτι που διάβασα από την ποιήτρια Zoe Skoulding στον ιστότοπό της: https://www.zoeskoulding.co.uk/2020/10/10/from-underground-rivers-notes-towards-a-zoepoetics /

from Underground Rivers: Notes Towards a Zoepoetics  / από Υπόγειους Ποταμούς:  Σημειώσεις Προς Μια Ζωοποιητική, δημοσιεύτηκε στις 10/10/2020

«Η πρώτη λέξη που θυμάμαι να γράφω ήταν, χωρίς έκπληξη, το όνομά μου: Zoë / Ζωή. Ο ελληνικός όρος ζωή, ως ο ευρύτερος ορισμός της ίδιας της ζωής, με ενδιέφερε πάντα και μεγάλωσα γνωρίζοντας τις βιβλικές ερμηνείες του, «αιώνια ζωή» ή «ζωή σε όλη της την πληρότητα» χάρη στον κληρικό πατέρα μου, ο οποίος επίσης προσπάθησε να μου μάθει όταν ήμουν πολύ μικρή να το γράφω στα ελληνικά, ζωή, τις παράξενες μορφές των γραμμάτων να ξεφεύγουν σε ανεξιχνίαστους κύκλοι και μουτζούρες από κραγιόνια στη σελίδα. …… Ήταν πολύ αργότερα που βρήκα την αφήγηση του Georgio Agamben, ιδιαίτερα σχετική με την τρέχουσα κατάσταση εξαίρεσης, για την ασταθή διάκριση μεταξύ του bios / βίου, της πολιτικά καταρτισμένης ζωής του πολίτη και της ζωής ως την απλή κατάσταση της «γυμνής ζωής», μια μη ανθρώπινη υπόσταση αποκλειόμενη από το πολιτικό σώμα. Η ζωή, στην αφήγηση του, είναι η ζωή στην πιο ευάλωτη μορφή της, που υπόκειται στην εξουσία του κυρίαρχου πάνω στο ενσαρκωμένο υποκείμενο. Πιο πρόσφατα, η Rosi Braidotti ….. [υποστήριξε] την κατανόηση της ζωής (zoe / life) ως γεννήτριας δύναμης και μια πολιτική βασισμένη στην «ισότητα της ζωής»».