‘Το να πάρεις τα παιδιά από τις οικογένειές τους και τις χώρες τους αποτελεί κακοποίηση, το να τα απογυμνώσεις από την ταυτότητά τους αποτελεί κακοποίηση, το να τα ξεχάσεις και να αρνηθείς τις απώλειες τους αποτελεί κακοποίηση, …. Λίγες τραγωδίες μπορούν να συγκριθούν με αυτό’ (Margaret Humphreys)
EMPIRE’S CHILDREN: CHILD EMIGRATION, WELFARE, AND THE DECLINE OF THE BRITISH WORLD by Ellen Boucher
Σε αυτό το βιβλίο η Ellen Boucher γράφει ‘Στη δεκαετία του 1980 άρχισε να σπάει η σιωπή γύρω από το θέμα των χαμένων οικογενειών. Στην διάρκεια αυτής της δεκαετίας παρατηρήθηκε μια ραγδαία αύξηση των ομάδων υπεράσπισης που ήταν αφοσιωμένες στην ευαισθητοποίηση σχετικά με την ιστορία της παιδικής μετανάστευσης και στην αποζημίωση των ανδρών και των γυναικών που είχαν πληγωθεί από αυτήν την πολιτική. Μια από τις πρώτες ομάδες ήταν η Child Migrant Friendship Society της Δυτικής Αυστραλίας, που ιδρύθηκε το 1982 από μια ομάδα πρώην παιδιών μεταναστών που στόχο είχαν την ανακούφιση από ‘τον πόνο, την αδυναμία, την αγωνία, τη δυστυχία, τη φτώχεια, την ανέχεια και τις συναισθηματικές διαταραχές’ που πίστευαν ότι είχαν προκαλέσει οι πρωτοβουλίες αυτές. Πέντε χρόνια αργότερα, η Margaret Humphreys, μια κοινωνική λειτουργός από το Nottingham, ίδρυσε το Child Migrants Trust, που αγωνίστηκε για να πιέσει τα φιλανθρωπικά ιδρύματα μετανάστευσης, καθώς και τις Βρετανικές και Αυστραλιανές κυβερνήσεις, να αναγνωρίσουν το τραύμα που υπέμειναν οι πρώην παιδιά μετανάστες …… Συνέβαλε στην κυκλοφορία του δημοφιλούς ντοκιμαντέρ, Lost Children of the Empire** (Τα Χαμένα Παιδιά της Αυτοκρατορίας) το 1989, το οποίο ακολουθήθηκε από το βιβλίο της Humphreys Empty Cradles. Συνδυασμένα αυτά τα δύο έργα αποκαλύπτουν σπαρακτικές μαρτυρίες σωματικής και ψυχολογικής ταλαιπωρίας σε ιδρύματα παιδιών μεταναστών, και δίνουν έμφαση στο μήνυμα ότι το μεταναστευτικό ρεύμα είχε προκαλέσει δια βίου συναισθηματική βλάβη. Όπως υποστήριξε η Humphreys ‘το να πάρεις τα παιδιά από τις οικογένειές τους και τις χώρες τους αποτελεί κακοποίηση, το να τα απογυμνώσεις από την ταυτότητά τους αποτελεί κακοποίηση, το να τα ξεχάσεις και να αρνηθείς τις απώλειες τους αποτελεί κακοποίηση, …. Λίγες τραγωδίες μπορούν να συγκριθούν με αυτό’
** LOST CHILDREN OF THE EMPIRE by Joanna Mack (Producer/Director) & Mike Fox (Co-Director)
Το ντοκιμαντέρ Lost Children of the Empire παρουσιάζει την τύχη κάποιων από τα 150.000 ορφανά από την Βρετανία, τα οποία- συχνά χωρίς τη γνώση και τη συγκατάθεση των γονιών τους – στέλνονταν στο εξωτερικό για να μεγαλώσουν σε ιδρύματα παιδιών. Κάποια από αυτά έπεφταν θύμα εκμετάλλευσης και πολλά κακοποιηθήκαν. Η πρακτική αυτή ξεκίνησε στις αρχές του αιώνα, αλλά απέλαση παιδιών στο εξωτερικό γίνονταν μέχρι και το 1967! Η Joanna Mack παραγωγός και σκηνοθέτης αυτού του πρωτοποριακού ντοκιμαντέρ, που αποκαλύπτει την ιστορία της μετανάστευσης παιδιών από το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με την οποία παιδιά ηλικίας ακόμη και τριών ετών απεστάλησαν στην Αυστραλία, τον Καναδά, τη Νέα Ζηλανδία και την πρώην Νότια Ροδεσία (νυν Ζιμπάμπουε). Η μετάδοση της ταινίας στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Αυστραλία, και το επακόλουθο βιβλίο με τον ίδιο τίτλο, βοήθησε να εξασφαλισθεί η ίδρυση του Child Migrants Trust και το έργο υποστήριξης οικογενειών που είχαν χωρισθεί λόγω αυτών των πρακτικών. Δύο δεκαετίες αργότερα, οδήγησε στην επίσημη συγγνώμη από τις κυβερνήσεις της Αυστραλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. Το 1991 το πρόγραμμα κέρδισε το αργυρό Hugo Award των Ντοκιμαντέρ στο 26ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σικάγο. Έχει επίσης κερδίσει το χρυσό μετάλλιο στο Διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου και τηλεόρασης της Νέας Υόρκης. Η Joanna Mack ήταν επίσης η παραγωγός και σκηνοθέτης την πρώτης σειράς Breadline Britain το 1983 και επίσης επιμελήθηκε τη δεύτερη σειρά Breadline Britain στη δεκαετία του 1990.
THE LEAVING OF LIVERPOOL (John Alsop, Sue Smith, Penny Chapman)
Το τηλεοπτικό πρόγραμμα The Leaving of Liverpool, με παραγωγό το BBC το 1992, είναι μια δραματοποιημένη μαρτυρία των ασυνόδευτων παιδιών μεταναστών από τη Βρετανία στην Αυστραλία. Προβλήθηκε στη Βρετανία και στην Αυστραλία και αναφέρθηκε στις κοινοβουλευτικές έρευνες και στις δύο χώρες. Είχε σημαντικό αντίκτυπο και συνέβαλλε στην τοποθέτηση της μετανάστευσης των παιδιών ‘στο χάρτη’, όσον αφορά στην ευαισθητοποίηση του γενικού πληθυσμού και των ατόμων που είχαν σταλεί στην Δυτική Αυστραλία ως παιδιά μετανάστες. Το πρόγραμμα βασίζεται στο βιβλίο Lost Children of the Empire και οι συγγραφείς του προγράμματος είναι ο John Alsop και η Sue Smith, οι οποίοι έλαβαν, από την Penny Chapman από το BBC, κονδύλια για να ερευνήσουν την ιστορία.
Εν συντομία, είναι η ιστορία δύο νεαρών παιδιών που εμπλέκονται στα βρετανικά προγράμματα μετανάστευσης παιδιών της δεκαετίας του 1950. Η Lily (Christine Tremarco) και ο Bert (Kevin Jones), απελαύνονται από ένα ορφανοτροφείο στο Λίβερπουλ της Αγγλίας στην Αυστραλία, όπου τα ‘ινστιτούτα φροντίδας’ τους κλέβουν την παιδική τους ηλικία και όπου υπομένουν εκμετάλλευση και κακοποίηση από εκείνους των οποίων ευθύνη είναι η φροντίδα τους. Όμως η αγάπη τους και η εξαιρετική δύναμη του χαρακτήρα τους θα τους δώσει τη δυνατότητα να ξεφύγουν από τον απάνθρωπο κόσμο στον οποίο τα έχουν ρίξει.
(Μπορεί να το παρακολουθήσει κανείς στο You Tube χωρίς Ελληνικούς υπότιτλους)
