«Το σώμα κρατά το σκορ», Bessel van der Kolk
Σύντομα αποσπάσματα από υλικό που είχα γράψει το 2012 (Τόνια Αλεξανδρή, 26 Οκτωβρίου 2015)
«Επίσης, οι επιζώντες σιωπούν από φόβο, λόγω απειλών και πράξεων χειραγώγησης. Οι διαδικασίες φίμωσης μπορεί να περιλαμβάνουν λεκτικές και σωματικές απειλές για την ασφάλειά τους ή την ασφάλεια της οικογένειάς τους. Ωστόσο, η διατήρηση της σιωπής και η άρνηση της τραυματικής εμπειρίας απαιτεί τεράστια προσπάθεια και ενέργεια που απαιτεί ένα ψηλό τίμημα, διότι «η ενέργεια του αρχικού τραύματος παραμένει στο σώμα σαν μια ηλεκτρική καταιγίδα που αναπαράγει ένταση σε όλο το βιολογικό σύστημα» (Bradshaw, 1992), και τελικά, η μη εκτόνωση αυτής της ενέργειας επιδρά καταλυτικά στις ζωές των επιζώντων. Ο Levine και οι συνεργάτες του υποστηρίζουν ότι το τραύμα δεν είναι απλά ένα γεγονός, αλλά βρίσκεται στο νευρικό σύστημα, διότι «το τραύμα προκαλεί βαθιές αλλαγές στο μυαλό» αφήνοντας την ενέργεια επιβίωσης που δεν έχει απελευθερωθεί μέσα στο σώμα. Με άλλα λόγια, παραμένει στο σώμα και βρίσκεται στις συνέπειες και στις επιδράσεις του (τραυματικού) γεγονότος και μέχρι να απελευθερωθούν ή να ολοκληρωθούν αυτές οι φυσικές αντιδράσεις στο τραύμα και στην απειλή θα παραμένουν συμπτωματικές (Levine και Frederick, 1997? Levine και Kline, 2007)».
«Η παιδική κακοποίηση, τα βασανιστήρια και οι άλλες μορφές παραβιάσεων δεν συμβαίνουν στο κενό, αλλά μέσα σε ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό πολιτισμό που αποδέχεται την βία και την εκμετάλλευση, και εφ ‘όσον συνεχίζουμε να ανεχόμαστε και να αποδεχόμαστε αυτές τις πρακτικές, να βεβηλώνουμε, να εκμεταλλευόμαστε και να παραβιάζουμε τα δικαιώματα των παιδιών και των άλλων, θα παραμένουμε όλοι τραυματισμένοι και όλοι θα χρειαζόμαστε επούλωση. Το τραύμα θα μεταφέρεται από τη μια γενιά στην άλλη και θα μας επηρεάζει όλους σε κάποιο επίπεδο, επειδή τελικά είμαστε όλοι άρρηκτα και δυναμικά αλληλένδετοι. Οι Levine και Frederick ισχυρίζονται ότι το τραύμα μπορεί να διαιωνίζεται, διασχίζοντας γενεές μέσα στις οικογένειες, στις κοινότητες και στις χώρες μέχρι να ληφθούν μέτρα για τη συγκράτηση της διάδοσης του (Levine και Frederick, 1997). Τέλος, όσον αφορά στην αλληλεξάρτηση και αλληλοσύνδεση μας, στην Επιστολή από την φυλακή του Μπέρμιγχαμ, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ έγραψε «στην πραγματικότητα όλη η ζωή είναι αλληλένδετη … όλοι οι άνθρωποι είναι πιασμένοι σε ένα αναπόφευκτο δίκτυο αμοιβαιότητας, δεμένοι με ένα κοινό ένδυμα του πεπρωμένου. Ό, τι επηρεάζει άμεσα τον έναν, επηρεάζει έμμεσα όλους. Ποτέ δεν θα μπορώ εγώ να γίνω αυτό που θα έπρεπε να γίνω, μέχρι να γίνεις κι εσύ αυτό που θα έπρεπε να είσαι, και ποτέ δεν θα μπορείς εσύ να γίνεις αυτό που θα έπρεπε να είσαι μέχρι να είμαι εγώ αυτό που θα έπρεπε να είμαι»
Bradshaw, J. (1992) Homecoming, Bantam Books, New York
Levine, P. and Frederick, A. (1997) Waking the Tiger: Healing Trauma, North Atlantic Books, the USA
Levine, P. and Kline, M. (2007) Trauma Through a Child’s Eyes, North Atlantic Books, the USA