Trauma & Art

Σε κάποιο ράφι της βιβλιοθήκης βρήκα ένα δικό μου παιδικό βιβλίο της έκτης τάξης- Together in Social Studies by Arthur J. Baillie, Grade 6, Part One, 1973 edition. Στην σελίδα 70 υπήρχε ένα ξεχασμένο χαρτάκι με το θέμα κάποιας εργασίας ή έκθεσης

Τι εννοούσε ο Μαχάτμα Γκάντι  με την φράση Η σιωπή γίνεται δειλία όταν η περίπτωση απαιτεί να πούμε όλη την αλήθεια και να πράξουμε αναλόγως;

Η σημερινή ανάρτηση λοιπόν είναι το αποτέλεσμα αυτής της εύρεσης.

‘Ακόμη κι αν θυμάσαι μια σπίθα της φλόγας, είναι αρκετό. Ακόμη κι αν θυμόσουν ένα πρόσωπο, θα αρκούσε’(Elie Wiesel)

Η επούλωση και αποκατάσταση της αξιοπρέπειας αυτών που έχουν πληγωθεί και θυματοποιηθεί μπορεί να αρχίσει όταν σπάσει η σιωπή. Με το να σπάσει κανείς τη σιωπή για αδικίες που έχει υπομείνει ο ίδιος ή οι άλλοι συμβάλλει στο να μην υποφέρουν τις ίδιες αναξιοπρέπειες και αδικίες άλλοι άνθρωποι. O Elie Wiesel – ο διεθνούς φήμης συγγραφέας και ακτιβιστής για την ειρήνη – γράφει ‘διηγούμαστε την ιστορία του εφιάλτη και της σκοτεινιάς μας προκειμένου να μην εισέλθουν σε αυτόν τον εφιάλτη άλλοι άνθρωποι’ (Νύχτα, 1960). Πολλοί επιζώντες τραυμάτων ουσιαστικά είναι επιζώντες παραβίασης εγγενών ανθρώπινων δικαιωμάτων στον ένα ή στον άλλο βαθμό. Το σπάσιμο της σιωπής δεν είναι λοιπόν μόνο μέρος ενός αγώνα για προσωπική επούλωση και αποκατάσταση, αλλά αυτόματα γίνεται μέρος κι ενός μεγαλύτερου αγώνα κατά μικρών ή μεγαλύτερων παραβιάσεων επειδή τελικά ‘καθένας έχει το δικαίωµα να ζει σε ένα περιβάλλον όπου επικρατεί µια κοινωνική και διεθνής τάξη, µέσα στην οποία τα δικαιώµατα και οι ελευθερίες που προκηρύσσει η παρούσα Διακήρυξη να µπορούν να πραγµατώνονται σε όλη τους την έκταση’ (11 Σεπτεμβρίου, 2015, http://gr.humanrights.com/what-are-human-rights.html)

Τι είναι ανθρώπινα δικαιώματα;

Υπάρχουν πολλοί ορισμοί. Προτιμώ αυτόν που διάβασα στην παραπάνω ιστοσελίδα 

Τα δικαιώματα που έχεις επειδή είσαι άνθρωπος

Μερικοί σημαντικοί σταθμοί στην ιστορία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Το 539 πχ τα στρατεύματα του Πέρση βασιλιά Κύρου του Μεγάλου ελευθέρωσαν τους σκλάβους της Βαβυλωνίας. Ο Κύρος εδραίωσε την φυλετική ισότητα και διακήρυξε ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα να επιλέγουν τη θρησκεία τους. Ο Κύλινδρος του Κύρου σε σφηνοειδή γραφή θεωρείται ο πρώτος χάρτης ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο. Μάλιστα τα πρώτα άρθρα της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (1948) μοιάζουν με τις αποφάσεις του Κύρου. Η επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, υπό την προεδρία της χήρας του προέδρου των ΗΠΑ, Ελεονόρ Ρούζβελτ, η οποία ήταν υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, ξεκίνησε την προπαρασκευή του εγγράφου που θα γινόταν η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η Διακήρυξη υιοθετήθηκε από τον ΟΗΕ το 1948 και πολλά από αυτά τα δικαιώματα αποτελούν σήμερα συνταγματικούς νόμους των δημοκρατικών χωρών. Η Διακήρυξη δηλώνει κατηγορηματικά τα εγγενή δικαιώματα όλων των ανθρωπίνων όντων: «Η παραβίαση και η περιφρόνηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου οδήγησαν σε πράξεις βαρβαρότητας, που εξεγείρουν την ανθρώπινη συνείδηση και η προοπτική ενός κόσμου όπου οι άνθρωποι θα είναι ελεύθεροι να μιλούν και να πιστεύουν, λυτρωμένοι από τον τρόμο και την αθλιότητα, έχει διακηρυχθεί ως η πιο υψηλή επιδίωξη του ανθρώπου. .Όλα τα ανθρώπινα πλάσματα έχουν γεννηθεί ελεύθερα και ίσα στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα»)

Μια σύντομη αναφορά σε κάποια μόνο (όχι όλα) από τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα

Όλοι οι άνθρωποι γεννήθηκαν ελεύθεροι και ίσοι όσον αφορά την αξιοπρέπεια και τα δικαιώµατά τους. Είναι προικισµένοι µε λογική και συνείδηση, και οφείλουν να συµπεριφέρονται µεταξύ τους µε πνεύµα αδελφοσύνης

Κάθε άνθρωπος δικαιούται να επικαλείται όλα τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που προβλέπει η παρούσα Διακήρυξη, χωρίς καμία απολύτως διάκριση, όπως, ως προς τη φυλή, το χρώμα, το φύλο, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τις πολιτικές ή οποιεσδήποτε άλλες πεποιθήσεις, την εθνική ή κοινωνική καταγωγή, την περιουσία, τη γέννηση ή οποιαδήποτε άλλη κατάσταση

Όλοι είναι ίσοι απέναντι στο νόµο και έχουν δικαίωµα σε ίση προστασία του νόµου χωρίς καµία απολύτως διάκριση. Όλοι έχουν δικαίωµα σε ίση προστασία από κάθε διάκριση που θα παραβίαζε την παρούσα Διακήρυξη και από κάθε υποκίνηση μιας τέτοιας διάκρισης.

Κάθε άτοµο έχει δικαίωµα στη ζωή, στην ελευθερία και στην προσωπική του ασφάλεια

Κανείς δεν επιτρέπεται να υποβάλλεται σε βασανιστήρια, ούτε σε ποινή ή σε σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική µεταχείριση

Κανείς δεν επιτρέπεται να υποστεί αυθαίρετες επεμβάσεις στην ιδιωτική του ζωή, την οικογένεια, την κατοικία ή την αλληλογραφία του, ούτε προσβολές της τιμής και της υπόληψής του. Καθένας έχει το δικαίωµα να προστατευτεί από τον νόμο από επεµβάσεις και προσβολές αυτού του είδους

Ο καθένας έχει το δικαίωµα να κυκλοφορεί ελεύθερα και να επιλέγει τον τόπο της διαµονής του στο εσωτερικό ενός κράτους

Καθένας έχει το δικαίωμα να εγκαταλείπει οποιαδήποτε χώρα, ακόμα και τη δική του, και να επιστρέφει σε αυτήν

Καθένας έχει το δικαίωµα σε µια ιθαγένεια

Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί αυθαίρετα την ιθαγένειά του ούτε το δικαίωμα να αλλάξει ιθαγένεια

Κάθε άτοµο, έχει το δικαίωµα της ελευθερίας της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας· στο δικαίωµα αυτό περιλαµβάνεται η ελευθερία για την αλλαγή θρησκείας ή πεποιθήσεων, όπως και η ελευθερία να εκδηλώνει κανείς την θρησκεία του ή τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις, µόνος ή µαζί µε άλλους, δηµόσια ή ιδιωτικά…….

Καθένας έχει το δικαίωµα της ελευθερίας της γνώμης και της έκφρασης που σηµαίνει το δικαίωµα να µην υφίστανται δυσµενείς συνέπειες για τις γνώµες του και το δικαίωµα να αναζητεί, να παίρνει και να διαδίδει πληροφορίες και ιδέες, µε οποιοδήποτε µέσο έκφρασης, και από όλο τον κόσµο

Η εκπαίδευση πρέπει να αποβλέπει στην πλήρη ανάπτυξη της ανθρώπινης προσωπικότητας και στην ενίσχυση του σεβασµού των ανθρωπίνων δικαιωµάτων και των θεµελιωδών ελευθεριών. .…….. Οι γονείς έχουν, κατά προτεραιότητα, το δικαίωµα να επιλέγουν το είδος της παιδείας που θα δοθεί στα παιδιά τους

Ο καθένας έχει το δικαίωµα να συµµετέχει ελεύθερα στην πολιτιστική ζωή της κοινότητας, να απολαμβάνει τις καλές τέχνες και να µετέχει στην επιστηµονική πρόοδο και τα οφέλη της

Ο καθένας έχει το δικαίωµα να προστατεύονται τα ηθικά και υλικά συµφέροντά του που απορρέουν από κάθε είδους επιστηµονική, λογοτεχνική ή καλλιτεχνική δημιουργία του

Καθένας έχει δικαίωµα σε ένα βιοτικό επίπεδο ικανό να εξασφαλίζει στον ίδιο και στην οικογένειά του υγεία και ευηµερία συμπεριλαμβανομένης της τροφής, του ρουχισµού, της κατοικίας, της ιατρικής περίθαλψης, και των απαραίτητων κοινωνικών υπηρεσιών. Έχει ακόµα δικαίωµα για ασφάλιση σε περίπτωση ανεργίας, αρρώστιας, αναπηρίας, χηρείας, ασφάλιση στη γεροντική ηλικία, όπως και για όλες τις άλλες περιπτώσεις που στερείται της δυνατότητας αυτοσυντήρησης, εξαιτίας περιστάσεων που δεν υπόκεινται στη θέλησή του

Οι μητέρες και τα παιδιά έχουν δικαίωμα σε ειδική φροντίδα και περίθαλψη. Όλα τα παιδιά ανεξάρτητα αν είναι νόµιµα ή εξώγαµα, απολαµβάνουν την ίδια κοινωνική προστασία

Η πηγή για το παραπάνω κείμενο είναι η ιστοσελίδα http://gr.humanrights.com/what-are-human-rights.html